Mondulkiri, Kratie, Strung Treng

Onze laatste dag in Cambodja. Een heerlijk zwoele avond aan de oever van de Mekong. Het regenseizoen komt eraaan, de lucht wordt opgelicht door de bliksem. Een fantastisch schouwspel. We bestellen nog een keer Vis Amok. Deze keer smaakt ons favoriete Khmer gerecht extra lekker. Morgen gaan we met de boot naar Laos. Maar natuurlijk gaan we niet voordat we onze laatste avonturen met jullie hebben gedeeld.

Mondulkiri is een heuvelachtige afgelegen provicie tegen de grens van Vietnam. Het is het dun bevolkste deel van Cambodja en de bevolking die er woont bestaat grotendeels uit de Pnong minderheid. Toersime begint hier langszamerhand op gang te komen. Er is nu zelfs een busverbinding. De weg erna toe is nog steeds geen aanrader en helemaal niet te berijden tijdens het regenseizoen maar, he, niet klagen er gaat een bus.

De eerste dag hebben we zelf een brommer gehuurd. Dat had nog wat voeten in de aarde want iedereen zegt een brommer te verhuren maar ze hebben ze meestal niet. Maar uiteindelijk hadden we er een. En na een kaart van de omgeving en benzine te hebben verovert gingen we op weg naar de Bou Sraa waterval. Dat was niet zo eenvoudig. Het was even geleden dat Jeroen een schakelbrommer had bestuurd en Sandra die achterop commentaar zat te geven hielp hem ook niet echt. Het was vooral heuvelopwaarts een redelijk hilarisch tafereel, dat vondt in ieder geval de lokale bevolking in de dorpjes waar we langs reden.

Wat mensen ook grappig vonden was ons bezoek aan de kapper. Allerlei omstanders kwamen uitvoerig bestuderen hoe Jeroen werd geschoren. Wat voor ons anders dan anders is zijn de geschondheidsbehandelingen die ze in de zelfde "salon" uitvoeren door glaasjes vacuum te zuigen op het lichaam. Op dat moment werd er net iemand behandelt en we konden dat nu eens goed van dichtbij bekijken. Het zal best gezond zijn, maar het resultaat is dat je lichaam dagen onder de ronde bloeduitstortingen zit.

De tweede dag hebben we voor veiliger vervoer gekozen. Op een olifant zijn we de jungel in gegaan. Dit is de mooiste tocht die we tot nu toe op een olifant hebben gemaakt. Olifanten leefde in deze regio volop. Maar helaas zijn er nu nog maar enkele tientallen in het wild. De rest is verkocht. Hopelijk dat het aantrekkend toerisme mensen stimuleert de rest van de olifanten behouden.

Tijdens de tocht hadden we een lange lunch bij een waterval. Daar ontmoette we Katie en Ruan uit Belgie. Ruans verhaal is bijzonder. Hij is vlak na de oorlog op 12 jarige leeftijd geadopteerd. Daarvoor was hij, net als veel kinderen op het platte land, gedwongen voor de Khmer Rouge te werken. Een paar jaar terug was het hun gelukt via via Ruans familie terug te vinden. Dat is ongelovelijk mooi. Zeker als je bedenkt dat in die tijd hele families zijn overleden. Ruan en Katie hebben nu een project om het dorp van zijn moeder te helpen (www.cambodja.org)

Door de oorlog zijn er veel mensen uit cambodja gevlucht. Er zijn ook veel kinderen geadopteerd. In Kratie ontmoette we ook Naomi uit Canada. Een maand voor de oorlog uitbrak hebben Candadese zusters haar als drie maanden oude baby, samen met haar tweelingzus, uit het land weten te krijgen. Ze heeft een oudere zus en broer die ze nooit meer heeft gezien. Dit was haar eerste keer terug in Cambodja.

In Kratie hebben we een bezoek gebracht aan een NGO die zich inzet voor rurale ontwikkeling van dorpen langs de Mekong. Van oudsher vissen de mensen van die dorpen op de Mekong hun kostje bij elkaar. Het gebruik van hun netten vormt echter een belangrijke bedreiging voor de zoetwaterdolfijn waar Kratie beroemd door is. De politie controleert nu streng en deelt hoge boetes uit. Dit vormt voor de toch al arme gemeenschappen een enorm probleem. CRDT probeert daar wat aan te doen. Door visvijvers te stimuleren, door de inkomsten op andere dingen zoals rijst, eenden, kippen en kikkers te verhogen. En door andere kosten te verlagen. Een voorbeeld daarvan is de introductie van Biodigesters (kortweg een mechanisme waar stront ingaat en gas uitkomt).
Vooral de werkwijze van deze NGO vonden we charmant. Ze gaan niet af en toe naar de dorpen, maar de projectleiders leven er echt. We hebben geld achtergelaten voor twee Biodigesters (met dank aan een aantal laatskomers voor ons tehuisinitief en geld dat Rinus en Annie nog hadden achtergelaten).

Het was overigens verre van een bliksembezoek aan de organisatie. Een eerste uitgebreide uitleg werd onderbroken door de vraag of we niet mee wilde de rivier op voor een picknick. De hele staf was op dat moment een dag vrij en dus in town en ze gingen samen wat leuks doen. We moesten mee.
En zo heb je weer een van die ervaringen waarvan je af en toen denkt, hoe kom ik hier terecht. We zijn met een hele groep leuke en enthousiaste jonge Khmer op een boot de rivier overgestoken. Op het onbewoonde Virgin island hebben we gegeten. Daarna was het tijd om te zwemmen. Wij waren natuurlijk geheel onvoorbereid, maar dat geeft niet want zwemkleding is niet noodzakelijk. Je duikt gewoon met kleding en al het water in. Het was echt een heerlijke en bijzondere middag. 's-avonds aan de bar en de volgende ochtend op kantoor werd de uitleg over het project vervolgt door Adam.

Inmiddels zijn we beland in Strung Teng. Normal gesproken een redelijk makkelijke busrit. Maar we kwamen onderweg een verongelukte auto tegen. Vijf mensen waarvan een jonge dame met behoorlijke snijwonden en een oudere vrouw met rugpijn en hoofdpijn. Dat laatste konden we niet zoveel aan doen. De jonge vrouw hebben we onder toeziend oog van de hele bus zo goed en zo kwaad als het kon geholpen. De EHBO tasjes die we al 10 maanden meezeulen kwamen nu eindelijk van pas. Dan kom je er pas achter hoe weinig verband daar inzit als je het echt nodig heb. Gelukkig hadden we meer dan genoeg sterilon en hebben we al het mogelijke verband gebruikt om haar te verbinden. Eerst buiten de bus, maar toen het onverhoopt ook nog ging regen in een rijdende bus. Dat was alles wat we voor haar konden doen. Bij aankomst moest ze natuurlijk gelijk, samen met haar schoonmoeder naar het ziekenhuis.
Verkeersongelukken zijn hier niet ongewoon. Helaas. Daar zijn we ons maar al te bewust van en ook van het feit hoeveel geluk we tot nu toe hebben gehad.

Onze laatste nacht in Cambodja. Het is moeilijk afscheid nemen. We vinden het zo'n indrukwekkend land. Maar we hebben gehoord dat Laos heel mooi moet zijn. We gaan het eens bekijken.

Groetjes
Jeroen en Sandra